A.J. de Haas had 'zicht' op ziekten en hun geneeswijzen, zonder ervoor gestudeerd te hebben. Dit bracht hem in zijn tijd af en toe zeker in opspraak... want .. ja, geneeskunde bedrijven zonder papieren... dat gaat 'm niet worden....
Tenminste, zo dachten de aan het recht gerelateerde lieden er over. Zijn vele, vele patiënten dachten daar - op basis van hun eigen ervaring - weer heel anders over.
Wonderdokter De Haas had naar alle waarschijnlijkheid 'het zicht'. Dit combineerde hij met kennis van geneeskrachtige kruiden.
Twee anekdotes die mij ter ore zijn gekomen over dit heerschap:
De Haas werd voor het gerecht gesleept. Wegens het bedrijven van geneeskunde zonder de daarvoor benodigde papieren. De rechter veroordeelde hem hiervoor. Toen de rechter zijn uitspraak wilde toen, ging De Haas staan, keek de rechter aan en zei:
'Weledele heer, als ik het goed hebt, heeft u last van ... 'dit en dat' (de precieze diagnose is mij niet bekend, red.). Daarop keek de rechter hem verbaasd aan, zei verrast: 'Ja, hoe weet u dat?', waarop De Haas antwoordde: 'Komt u morgen maar naar mijn spreekuur'.
En daarmee was de zaak afgedaan.
Nog een anekdote:
De Haas heeft naar het schijnt koningin Wilhelmina behandeld. Met goed gevolg. Als dank kreeg hij een koets met twee paarden. Van de koningin. De overeenkomst met wat bekend is: De Haas beschikte bij leven inderdaad over een koets met twee paarden. Dat was voor die tijd niet niks. De Haas had naar verluidt de neiging nogal hard te rijden als hij naar zijn praktijk in Voorschoten of Leiden ging.
Het frappante is dat vele jaren na zijn dood een zegswijze in Noordwijk werd gebruikt, zodra iemand hard langs kwam rijden: 'Oh, daar gaat zeker De Haas..., maar nee, dat kan niet, want hij is al dood'.
Volksverhalen en overleveringen ... ze kunnen een kern van waarheid bevatten. En als iets bijzonder is, dan resoneert een verhaal nog lang door.
Helaas is dit het enige dat mij bekend is uit directe mondelinge overdracht over deze intrigerende, maar raadselachtige figuur. Behalve dan het feit dat hij in 1917 is overleden, op 81-jarige leeftijd. Dat is precies 100 jaar geleden en voor mij een reden om hem alsnog, postuum in het zonnetje te zetten.
Op zoek naar sporen van wonderdokter A.J. de Haas.
Aanvullingen die ik heb gevonden op het internet:
* Dat niet alle rechtszaken tegen hem op bovenstaand beschreven manier afliepen, daarvan getuigt het onderstaande document. Wel geeft het een aardig inkijkje in hoe De Haas te werk ging en hoe, in ieder geval een deel van, zijn patiënten over hem dachten.
https://www.ntvg.nl/system/files/publications/1911106650003a.pdf
* Vanuit Leiden ging er een tram naar Noordwijk. Deze tram zat elke dag zo vol patiënten voor De Haas dat deze tramlijn de Haas-tram werd genoemd.
Bron: http://noordwijksevillas.blogspot.nl/2008/10/het-haasje.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten