maandag 21 juli 2014

Zelf hoestdrank maken


Ingrediënten (oorspronkelijk recept, zoals dat op internet circuleert):

- 100 gr verse kruiden.
- 200 gr rietsuiker (of 100 gr, of 150 gr als je niet zo van de suiker bent, aangevuld met een flinke scheut honing)
- 6 dl water

Werkwijze:

Uit de onderstaande werkwijze zal blijken dat ik enigszins ben afgeweken van het oorspronkelijke recept. Met een heel mooi, lekker en heilzaam resultaat, aldus mezelf, twee vriendinnen en een vriend die de hoestdrank reeds hebben uitgeprobeerd.

De kruiden die ik in deze hoestdrank heb gebruikt, zijn salie, tijm en rozemarijn. Salie werkt antiseptisch (bacteriedodend) en is heilzaam bij keelpijn. Salie-thee gebruik ik in de winter als gorgeldrank voor mezelf en mijn kinderen in geval van keelpijn of een schorre stem. Rozemarijn maakt slijm los en verzacht. Tijm werkt als hoest-remmer. Let wel: ik heb voor deze versie een aanzienlijk grotere hoeveelheid kruiden gebruikt dan in het oorspronkelijke recept staat. Ik ben uitgegaan van ongeveer 600 gr kruiden. Daar heb ik twee persings mee kunnen maken. De eerste persing was 'mindblowing'. In positieve zin ;-) De tweede gewoon ... heel heilzaam.
Oogst uit eigen tuin. Een prachtig resultaat. Oogstrelend. De kracht van de kruiden spat er af. Voelbaar.

Voor de 'eerste persing' heb ik 100 gram rietsuiker gebruikt, i.p.v. 200 gram. Ik ben niet zo van de suiker. Maar, ik begrijp dat je suiker nodig hebt om het geheel 'siroperig' te maken. Om het geheel nog wat 'keel-smerender' te maken, heb ik een flinke scheut honing toegevoegd. Daardoor is het geheel wat wateriger gebleven dan waarschijnlijk de bedoeling is. En om die reden is dit een recept voor hoestDrank en niet voor hoestSiroop. Wil je hoestsiroop maken, dan heb je meer suiker nodig en een langer 'indik-tijd'. Ook iets waaraan ik me niet gehouden hebt, zoals je verder op zult zien.
Honing. Het maakt natuurlijk niet uit welk merk of welk type je neemt. Ik zag in de winkel ook tijm-honing staan. Dat geeft volgens mij een heel mooi melange als je hoestdrank maakt waarin tijm is verwerkt. Ik heb nu even voor de goedkoopste gekozen.

Breng de kruiden aan de kook in de 6 dl water.

Daarna 10 minuten zachtjes inkoken.
 
De gekookte kruiden. De 'eerste persing'. Na de eerste kooksessie bevatten de kruiden nog zoveel 'levenskracht' dat ik ze na de bereiding van de eerste drank nog een keer met 6 dl water gekookt heb.

De 'eerste persing'. Hieraan is 100 gram rietsuiker toegevoegd en twee flinke scheuten honing.

De tweede persing. Hieraan heb ik 150 gram rietsuiker toegevoegd en een scheut honing. Ik wilde toch eens proberen hoe het zou zijn om wat dichter bij het oorspronkelijke  - op internet circulerende - basisrecept te blijven, maar ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om de max. hoeveelheid ge-adviseerde suiker er in te verwerken. Het resultaat is dat de hoestdrank niet heel erg stroperig is. Iets dat ook samenhangt met het feit dat ik de vloeistof niet heb laten 'indikken' via verhitting. Ik was bang dat door een te lange en te hoge verhitting de werkzame stoffen zouden vervliegen. Niet erg 'siroperig' dus, maar wel... ehm... krachtig... Met name de eerste persing... Toen ik daar een slokje van nam om te proeven... werd ik bijna uit mijn schoenen geblazen. Ik begon iets te vermoeden van de kracht van de toverdrank van de druide Panoramix uit Asterix en Obelix. Nature rules....! :-)
 
In het oorspronkelijke recept staat dat je de kokend hete drank direct in de klaar staande - in kokend water gesteriliseerde* - flesje moet gieten. Een natte handdoek onder de flesjes zou moeten voorkomen dat ze barsten. Dat vond ik net iets te link. De flesjes die ik had aangeschaft, zijn niet zo heel dik van glas... dus... ik heb de drank eerst een beetje aflaten koelen in een ovenschaal.

Bordje erop om te voorkomen dat alle werkzame stoffen zouden opgaan in het al.

Tweede persing

Het resultaat... Zelfgemaakte hoestdrank... met tijm, salie en rozemarijn... met zonnekracht uit eigen tuin. Wauw.
Ik zou zeggen... Laat de winter maar beginnen. Wij zijn er klaar voor ;-)


* een vriendin vertelde me dat je flesjes ook kunt steriliseren in de afwasmachine.

X

Aanvulling van augustus 2014

Om het geheel nog iets meer af te stemmen op keelverkoudheden ben ik munt - uit eigen tuin -  gaan toevoegen aan het hier bovenstaande recept. Dit geeft het geheel een frisse touch die doet denken aan keelsnoepjes.

Aanvulling van december 2014

Afgelopen zomer betrapte ik me er op dat ik er huiverig voor was dat tijdens het doorkoken van de siroop - om het geheel stroperig te krijgen - teveel werkzame stoffen verloren zouden gaan. Deze week vond ik in een oud kookboek een mogelijke oplossing voor dit probleem. 

In een recept voor munt-parfait stond het volgende:

'Giet 1/2 dl van het kokende water over de muntblaadjes, dek de pan toe en laat de inhoud zo trekken. Kook de rest van het water met de suiker en iets zout ongeveer 5 minuten op een hoog vuur tot een dikke siroop is verkregen. Zeef het water met de muntblaadjes op de siroop'. 

Deze aanpak zou ook aangehouden kunnen worden voor de hoestdrank. Ik ben heel benieuwd.

Aanvulling 2016

Mijn bevindingen van het afgelopen jaar (2015) zijn aanzienlijk minder positief. Ik heb dit jaar ge-experimenteerd met het gebruik van honing in plaats van suiker waar je siroop van maakt. Zoals hierboven al staat beschreven, zat ik met het gevoel dat met  name tijdens het inkoken van de siroop veel werkzame stoffen verloren gaan.

Aangezien ik helemaal vergeten was, dat ik het voornemen had om het oude recept voor munt-parfait te volgen (zoals hierboven staat....), heb ik afgelopen jaar met honing gewerkt. Als gezondere vervanger van suiker en om te voorkomen dat ik heilzame stoffen zou verliezen tijdens het inkoken.

Maar... dit gaf een ander euvel waar ik als leek geen rekening mee had gehouden: honing fermeteert,  na verloop van tijd. En wat krijg je dan... Geen hoestsiroop, maar Berenburg... of Jagermeister... zoiets... In ieder geval een alcoholisch kruidendrankje. Dit fermeteren gebeurt al vrij snel.

Toen maar weer terug naar de suikersiroop..., maar het hele kruidendrank-traject ... daar rustte afgelopen jaar geen zegen op. In alle flessen kwam schimmel. Vermoedelijk zat er iets in de neteldoek die ik dit jaar voor het eerst heb ingezet.

Misschien is dit, wat mij betref, einde oefening .... waar het hoestsiroop betreft....

Aanvulling 2017

Mijn ietwat droevige einde van de laatste keer... bleek loos alarm. :-)

Mijn brouwsels van afgelopen jaar (december 2016) pakten zeer goed uit. In december lag de hele familie alhier met griep in bed. Een week ziek geweest. Met z'n allen. Veel gehoest. Veel gesnotterd. Na een kleine week was ik het zat. Ik besloot zelf, met de kruiden uit mijn kruidentuin (salie, tijm en rozemarijn) in te grijpen. In mijn nachtpon met een vest ben ik op een donkere koude avond naar buiten gestapt en heb op gevoel wat kruiden geplukt. Daarna - ook weer op gevoel - water en, dit keer dan toch maar ;-) - suiker toegevoegd. Uit de losse pols.

Het resultaat was een prachtig gouden hoestsiroop, die zeer ultra goed werkte. Mede door deze drank kwamen we er goed bovenop. En, wat ook extra ondersteuning bood, was een stevige thee van gedroogd vlierbloesem, lindebloesem en een vleugje rozemarijn. Vlier behoorde vroeger in elke tuin te staan. In ieder geval in de oude stadstuinen kwam je deze plant regelmatig tegen. De vlier werd beschouwd als huisapotheek. Ik begrijp nu waarom. Er gaat daadwerkelijk een bijzondere kracht vanuit. Versterkend. Goed merkbaar wanneer de griep je heeft geveld. Een wonderbaarlijk iets... de oude kruideninzichten. Dankbaar <3



 

2 opmerkingen:

  1. Dus je laatste succes verhaal stoeit op...recept?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Op intuitie. Een paar intuitieve grepen gedaan. Zoals een toverheks het volgens mij ook zou doen ;-)

    BeantwoordenVerwijderen