Gruwels en waanzijn

Zodra Melchior uit het zicht verdwenen is, loopt mevrouw Les Mains naar een kast aan de rechter wand van de winkel. Een kast vol boeken. Vol in de zin van Vol. Stapels en stapels. Boeken met nieuwe kaften, met oude kaften. Boeken met scheuren en kaarsvet spetters. Boeken met glanzende kaften, op het glossy af.

Boeken, boeken, boeken.

'Hebbes', hoort ze mevrouw Les Mains zeggen. Ze haalt een klein oud zwart boekje tevoorschijn. 'Het Libellum de Inquisition. Het boekje van de inquisitie. Een duivels dingetje'.

'Duivels?', herhaalt Janneke. 'In de zin van een sikje, bokkenpootjes en een staart?'.

'Nee nee', mevrouw Les Mains kijkt haar gehaast aan, 'nee, in geen geval. Waar je het nu over hebt, is Pan, in het Grieks. Cernunnos, in het Keltisch. De god van het woud, in beide tradities. De Vader-god'.

'En waar blijft de duivel dan?', Jannekes gezicht staat op afkeurend. Want, waar komt dit nou allemaal weer vandaan? Pan, oke, die hoorde bij de Grieken. Ooit geleerd op school. Toen de leraar Maatschappijleer het plotseling op zijn heupen kreeg en de herkomst van religie wilde aantonen. Niemand die er wat van snapte. Maar goed. En Cernunnos. Da's zeker weer wat moderns. Of ouds. In een modern jasje... Ja ja... T Zal Wel.

Ze besluit haar gedachten niet te delen. Ze zou ze opschrijven. Thuis. Strakjes. Mooi voor in haar artikel.

En hoewel mevrouw Les Mains van alles naast zich voelt gebeuren, besluit ze zich voor het moment te richten op het boekje dat zij vasthoudt. Ze slaat het open op een willekeurige bladzijde en leest:

Libellum de Inquisition, Exorcismus.

'Dit boekje werd ten tijde van de inquisitie gebruikt door de inquisiteurs om duivels uit te drijven', begint ze.

'Duivels? Maar je zegt net dat die niet bestaan!', roept Janneke uit.

'In ons pantheon niet, nee. Wij erkennen de duivel niet, omdat die niet voortkomt uit ons wereldbeeld', legt mevrouw Les Mains geduldig uit. 'Wij zijn nooit mee gegaan in de scheuring die in de Middeleeuwen is aangebracht in de Levenskracht. Die bestaat namelijk uit alle facetten. Alle kleuren van de regenboog. Lichte tinten en donkere tonen. Alles hoort erbij en bij elkaar. Maar, zodra de inquisitie kwam, werd hier een scheuring in aangebracht. Een scheuring tussen Goed en Kwaad. Licht en Donker.

Wij gaan daar niet in mee. Alles is immers 1. Een energie. Een kracht. Levenskracht'.

'Ja, maar zo kan iedereen de wereld wel naar zijn hand zetten', werpt Janneke tegen. 'Een duivel is een duivel, of je er nu in gelooft of niet. Ikzelf geloof er niet in. Ik geloof helemaal nergens in. Wel zo makkelijk.'. Janneke weet nog net een gnuif te onderdrukken.

'Dat is nou precies wat er gebeurd is', roept mevrouw Les Mains uit. 'Iedereen kan de wereld naar zijn hand zetten. En als je genoeg geld, of juist een gebrek aan middelen, hersenspoeling en angst in zet, dan zijn de mensen bereid om te geloven wat je wilt dat ze geloven. Als je die hersenspoeling voortzet via alle kanalen die macht vertegenwoordigen in een samenleving, dan moet je een knappe jongen of meid zijn om onder die druk uit te komen. Om Niet mee in de pas te gaan lopen. Als het dan ook nog eens je leven kan kosten als je niet mee doet... dan ... tja... dan rest je niets anders dan ... in de pas mee te lopen'.

'Doel je nu op wat er gebeurt in Noord-Korea?', vraagt Janneke, denkend aan de beelden die onlangs uit dat hermetisch afgesloten land zijn gesijpeld.

'Noord-Korea is wat werkwijze betreft het moderne voorbeeld. Het IS-gebied. Zelfde methodieken. Daarom zei Melchior net... Het is er nog steeds. Ook dichterbij huis. Macht, middelen, of een gebrek aan middelen en boven alles Angst. Dat zijn de ingredienten van mensen die vanuit hun Gruwels en Waanzijn macht willen hebben. Zij zaaien angst, dood en verderf en gaan ondertussen....'.

'... zelf lekker champagne zitten drinken'.

'Ja, bijvoorbeeld. In het geval van Noord-Korea, ja. Bij IS ligt dat net weer iets anders. Voor zover we nu kunnen overzien. Daar zit, net als bij de inquisitie, religieus fanatisme achter. En ook hier een heeeeel erg ongezond Vrouw-Beeld. Het verschil met de inquisitie is dat de inquisitie een decadente kant had. Een heel erg decadente kant. Het instituut dat achter de inquisiteurs stond, was naast macht en aanzien ook uit op geld en goederen'.

Mevrouw Les Mains kijkt Janneke onbewogen aan, om te vervolgen met haar redenering:

'Aan Noord-Korea kan je zien wat onderdrukking van drie, vier generaties met mensen doet. Ze vervallen in devotie, in dit geval voor 'hun' leider. Een devotie die gekoppeld is aan onderdrukking, en niet voortkomt uit een rijk innerlijk gevoelsleven. Het gevoelsleven van deze mensen is hoogst waarschijnlijk dood. Daardoor zijn ze alleen nog maar bestuurbaar door impulsen van buitenaf. En omdat dat via angst- en afhankelijkheidsimpulsen gebeurt, vindt er geen groei plaats, maar verval'.

Tot zover kan Janneke haar volgen.

'Als je dan bedenkt dat de inquisitie een aantal eeuwen zijn werk heeft kunnen doen, dan kun je ook bedenken hoe veel mensen er in onze contreien - innerlijk gezien - aan toe zijn'. Janneke kijkt op. 'Bedoel je dat je ons met de Noord-Koreanen kan vergelijken? Maar, wij hebben het toch veel beter!'.

'Fysiek gezien ontbreekt het ons aan niets. Voeding, kleding, woningen, gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid, vrijheid van meningsuiting, noem maar op. De peilers van een beschaafde samenleving. Ze zijn allemaal voorhanden. Wat er bij een groot deel van de mensen echter ontbreekt, is het contact met het innerlijke leven. Ook de meesten van ons Westerlingen leven - Onder Invloed van de trend die in de donkere Middeleeuwen is ingezet - buiten onszelf. De meesten van ons staan niet in contact met ZichZelf, maar leven op basis van impulsen die van buitenaf komen. Werk, familie, het nieuws - en dan vooral Wat er getoond wordt - , trends die gevolgd 'moeten' worden', mevrouw Les Mains is haast niet te stoppen. 

'Is dat erg dan?', snel gooit Janneke haar vraag tussen het plotselinge spervuur aan informatie, dat uit de vrouw tegenover haar komt. Alsof er zojuist op een geheim knopje is gedrukt, bij het aanraken van het duistere boekje dat ze in haar handen houdt.

Mevrouw Les Mains is even stil. Heeft ze gevoeld, wat Janneke dacht? Over het plotselinge spervuur van informatie? Of peinst ze gewoon even voor zich uit, terwijl ze nadenkt over Jannekes vraag. Hoe het ook zij, ze pakt haar draad al snel weer op.

'Is dat erg?', herhaalt mevrouw Les Mains in gedachten, om daarna de gedachtestroom die op gang komt te delen: 'Er kan een dag komen waarop het innerlijk doorbreekt. Dat kan, als je erg ver buiten jezelf staat, een heel ingrijpende gebeurtenis zijn. Die heel je leven op zijn kop zet. Als je je dan ook nog eens in een omgeving bevindt, waar men niet Door heeft dat men buiten zichzelf leeft, conservatief is en kostte wat kost de situatie zoals die is, wil vasthouden, dan krijg je het heel erg zwaar te verduren. Daar kun je zelfs aan sterven. Als je niet genoeg van jezelf houdt.
En daarbij, alle problemen waar we nu wereldwijd tegen aan lopen, komen voort uit het feit dat we niet meer verbonden zijn. Niet met onszelf en vanuit onszelf niet meer met elkaar en onze natuurlijke omgeving. Onze innerlijke aansturen, daar waar de magie ligt, zijn velen van ons kwijt. Daardoor voelen zoveel mensen zich leeg, koud, stuurloos, onvervuld en eenzaam. Depressie, burn out en allerhande ziekten liggen dan op de loer. Of dit erg is.... Ja, ik denk het wel. Want, het betreft en raakt ons allemaal.'.

Plotseling ge-irriteerd, veert Janneke op: 'En dat allemaal omdat de inquisitie een paar eeuwen geleden een paar mensen op de brandstapel heeft gezet? Nou, ik zou zeggen, dat is Zooo lang geleden. Tijd heel alle wonden. Oud verdriet slijt met de tijd. En zo zijn er nog wel een paar dingen te bedenken. Get over it!'.

Mevrouw Les Mains haalt haar schouders op, maar voor ze het erbij laat zitten, neemt ze Janneke nog een stapje verder.

'Het was niet alleen het uitroeien van mensen, wat het zo erg maakte. Het ging om het uitroeien van een gedachtegoed. Het hele doel van de inquisitie was: De Magie uitroeien. De persoonlijke magie van de individuele mens. De magie die je onafhankelijk maakt van een instituut. De magie die je helpt jezelf te ontwikkelen. Om tot je volle potentie te komen. De magie die je naar binnen brengt. In JeZelf. De plek waar je de Ander tegenkomt en waar je in verbinding staat met alles wat leeft, ademt, groeit, lief heeft. Dit in plaats van naar een hoogwaardigheidsbekleder te luisteren die het je allemaal wel even verteld. Alle mensen die dat gedachtegoed in zich droegen, leefden, werd letterlijk het vuur aan de schenen gelegd. En dit waren nou juist de mensen die vanuit hun eigenheid op een gezonde manier, vanuit liefde, sturing konden geven, met elkaar aan de wereld.'.

Mevrouw Les Mains peilt even de emoties bij de jonge vrouw naast haar. Janneke vindt het wel even genoeg. Ze weet niet wat ze er van moet denken. Om er maar van af te zijn, kijkt ze naar het grimmige zwarte boekje en leest: 'Exorcismus'. Ze denkt even na. 'Dat is .. duivels uitdrijving toch? Van de film. The Exorcist. Heb je die gezien? Slaat nergens op. Ook al zulke onzin'. Ze haalt haar schouders op. 'Wat maken mensen zich druk! Om zelfverzonnen ideeen! Kunnen ze dan zelf niet even nadenken hoe de dingen zitten'.

'Sommige mensen vinden het prettig als ze niet zelf hoeven nadenken'.

"Hoezo?', roept Janneke uit.

'Omdat ze er niet genoeg energie voor hebben. Of een laag zelfbeeld.'.

'Stom', besluit Janneke.

'Ja, stom, heel erg stom. En gevaarlijk', valt mevrouw Les Mains haar bij.

Janneke kijkt haar plotseling aan. Stil. Peinst even. Zuigt op haar onderlip. Kijkt mevrouw Les Mains opnieuw even aan. 'Wat apart is het', bedenkt ze zich, 'dat we het elke keer, uiteindelijk, ondanks onze verschillen ... toch eens zijn met elkaar'. 


Wordt vervolgd.....